Pojęcie rodziny
Pisząc o Monice nie mogę pominąć tematu rodziny dysfunkcyjnej, jej problemów, oraz relacji, jakie w niej panują między rodzicami, dziećmi a społeczeństwem.
Mam bowiem cały czas nadzieję, iż da mi to możliwość lepszego zrozumienia jej, jako osoby oraz jej twórczości.
Rodzina to najstarsza i najbardziej fundamentalna forma istnienia i funkcjonowania społeczeństw. Nieustannie zmienia swoją strukturę przez co jest równocześnie statyczna i dynamiczna. Posiada ogromną możliwość oddziaływania emocjonalnego i wychowawczego na swoich członków. Jej podstawą jest małżeństwo - szczególna forma współżycia ludzi.
Członkowie rodziny tworzą społeczeństwa, cywilizacje, kultury. Rodzina charakteryzuje się niepowtarzalnością, w jej strukturze dochodzi do wielu reakcji i zjawisk, których badaniem zajęły się takie dziedziny nauki jak: socjologia, psychologia, filozofia, biologia, pedagogika, ekonomia, medycyna prawa.
F. Adamski jest zdania, że sens rodziny „...jako instytucji społecznej sprowadza się do pełnienia przez nią niezbędnych dla społeczeństwa funkcji(...) rodzina jest o tyle instytucją, o ile realizuje podstawowe funkcje społeczne, niezbędne dla istnienia społeczeństwa”1.
M. Ziemska wskazuje na to, że rodzina ma wpływ na kształtowanie osobowości człowieka, „rodzina przekazuje dziecku wartości, normy, wzory zachowań i obyczaje kulturowe społeczeństwa, którego dziecko staje się członkiem”2.
W rodzinie dochodzi do wzajemnego oddziaływania jej członków np. rodziców na dzieci, więzi, które ich łączą wydają się nieocenione z punktu widzenia wychowania.
Wszelkie pomijanie norm, zasad wprowadza chaos i powoduje dezorientacje młodego pokolenia, zaburzając postawy społeczne, daje poczucie zagubienia i rodzi samotność3.
Jan Paweł II określa rodzinę jako związek osób podporządkowanych miłości oraz wspólnemu dobru i celowi zgodnie z faktem, że człowiek potrzebuje drugiego człowieka, który by przyjął jego miłość(...). W łączności, w relacjach zachodzących między małżonkami dokonuje się samospełnienie poprzez wzajemny dar z siebie”.4
Badacze tacy jak np. J. Brągiel i S. Badora dokonali typologii rodziny ze względu na więzi rodzinne:
Rodzina mała (nuklearna), składa się z pary małżeńskiej
i niepełnoletnich dzieci, a kontakty osobowe ograniczone są do najbliższych członków rodziny.
Rodzina duża (familia), w ramach której żyją przynajmniej trzy pokolenia, połączone więziami przedmiotowymi (wspólnota majątkowa).
Rodzina duża zmodyfikowana (rozproszona), będąca wielopokoleniową wspólnotą, nie zamieszkującą jednak ze sobą5.
Kryterium podziału rodziny można dokonać ze względu na zróżnicowanie więzi społecznych. Mówimy wówczas o sześciu typach, jednak pozwolę sobie rozwinąć tylko te, dotyczące tematu mojej pracy:
Rodzina normalna opiera się na więzi biologicznej lub adopcji. Posiada pełen skład osobowy. Pomiędzy małżonkami panują silne stosunki emocjonalne, a także między dziećmi i rodzicami. Konflikty mają charakter przejściowy. Istotną cechą takiej rodziny jest częsty kontakt np. ze szkołą, a także ukierunkowanie wzorów i wartości na wykształcenie dziecka6.
Rodzina niepełna wskutek trwałej nieobecności jednego z rodziców.
Tworzą je matki lub ojcowie z dziećmi, albo same dzieci. Przyczyny ich powstawania to: śmierć małżonków - rodziców, narodziny dziecka poza małżeństwem
i rozwód.
Rodzina zdezorganizowana jest to rodzina, w której dochodzi do licznych konfliktów. Stosunki pomiędzy dziećmi a rodzicami mają charakter antagonistyczny, nawet agresywny. W codziennych relacjach dominuje oziębłość emocjonalna i obojętność. Zdezorganizowany układ ról w takiej rodzinie prowadzi do osłabienia funkcji opiekuńczej, wychowawczej i kontrolnej nad dziećmi. Takie rodziny mają często problemy materialne7.
Rozróżniamy oprócz tego rodziny: zreorganizowane, zdemoralizowane, zastępcze.
komentarze
Copyright © 2008-2010 EPrace oraz autorzy prac.