Funkcje i zadania rodziny
Pogłębienie zagadnienia „dysfunkcji” rodziny należy rozpocząć od poznania prawidłowych funkcji i zadań, jakie winna spełniać ta instytucja. Wówczas dzięki zarysowującemu się kontrastowi widoczny będzie charakter niepożądanego zjawiska.
Zadania to według jednego z badaczy - Jana Szczepańskiego „pewien zakres czynności, które wykonywane są i oceniane przez szersze zbiorowości”8.
Głównymi zadaniami rodziny są:
1) utrzymanie ciągłości biologicznej społeczeństwa, dzięki czemu pomnaża się jego liczebność;
2) utrzymanie ciągłości kulturalnej poprzez przekazywanie dziedzictwa kulturowego9.
Pojęcie zadania i funkcji w literaturze przedmiotu często zaciera się, aczkolwiek Jan Szczepański wyróżnia obok zadań także i funkcje rodziny.
Funkcje rodziny:
Według cytowanego wcześniej badacza pod pojęciem funkcji mieści się „ogół czynności i ich skutków związanych z wykonywaniem zadań”.10
Pogląd Heleny Izdebskiej w tej kwestii jest następujący, dzieli ona funkcje rodziny na dwie grupy: materialne i duchowe. Funkcje grupy pierwszej polegają na: dostarczeniu potomstwu niezbędnych do utrzymania się przy życiu środków takich, jak pożywienie, dach nad głową, ochrona zdrowia i inne potrzebne świadczenia materialne. Funkcje grupy drugiej to zadania wychowawcze takie, jak kształtowanie postawy życiowej, polegającej na samodzielności, inicjatywie, poczuciu odpowiedzialności11.
Maria Ziemska również dzieli funkcje rodziny na dwie grupy.
Pierwsza grupa to, funkcje spełniane na rzecz społeczeństwa :
funkcja prokreacyjna - dostarczanie członków nie tylko własnej grupie ale i całemu społeczeństwu;
funkcja produkcyjna - dostarczanie społeczeństwu pracowników;
funkcja usługowo - opiekuńcza – zapewnienie wszystkim codzienne usługi (odzież, wyżywienie, czystość mieszkania) oraz opiekę tym członkom rodziny, którzy nie są w pełni samodzielni;
funkcja socjalizująca - wprowadzenie w społeczeństwo nowych obywateli, przekazując im język, podstawowe wzory zachowania, zwyczaje, obyczaje, świat wartości;
funkcja psychohigieniczna (emocjonalna) – zapewnia ona członkom rodziny poczucie bezpieczeństwa, równowagę emocjonalną, a także warunki do rozwoju osobowości12.
Druga grupa to, funkcje spełniane na rzecz swoich członków, które służą zaspokojeniu ich potrzeb biologicznych, ekonomicznych i psychospołecznych.
„W małżeństwie zaspokajane są potrzeby seksualne męża i żony. Dzięki możliwości zarabiania przez członków rodziny zaspakajane są potrzeby ekonomiczne – posiadania niezbędnych zasobów materialnych. Rodzina zaspakaja też potrzeby bytowe oraz opiekuńcze członków, przy czym zostaje zaspokojona potrzeba troszczenia się o innych, jak i doznawania opieki”13.
Równocześnie w rodzinie zaspokajane są potrzeby emocjonalne takie jak : miłość przynależność, zrozumienie i wymiana uczuć, uznanie i szacunek14.
Jeden z badaczy Zbigniew Tyszka dokonując podziału funkcji rodziny, wyodrębnił ciekawą, moim zdaniem funkcję legalizacyjno – kontrolną. Według niego, polega ona na „sankcjonowaniu” szeregu zachowań i działań uznanych poza rodziną za niewłaściwe. Nadzorowanie członków rodziny przez pozostałych członków w celu zapobiegania ewentualnym odstępstwom od norm i wzorów przyjętych w rodzinie za obowiązujące15.
komentarze
Copyright © 2008-2010 EPrace oraz autorzy prac.